Điều trị giun đũa chó, sán chó hiệu quả

Cách đây 1 năm tôi đi xét nghiệm máu ở BVYHDT phát hiện mình bị sán chó, bác sĩ cho tôi uống Albendazol 400mg, trong 2 tuần nhưng không hết và trong những tuần của tháng tiếp theo tôi tự ý uống thuốc như trên thêm 10 ngày vẫn không hết. Vậy cho tôi hỏi BV nào có thể trị dứt được bệnh sán chó và cho hỏi thêm là trị bằng cách nào, uống thuốc hay có phẫu thuật gì không?
Trả lời:

Bệnh sán chó cũng còn gọi là bệnh nang sán chó, bệnh kén sán chó, hay bệnh sán dây chó, là bệnh ký sinh trùng sán dây thuộc giống Echinococcus. 

Giun đũa chó có tên khoa học là Toxocara canis (Nếu sán ở mèo thì có tên là Toxocara cati). Giun đũa chó có hình tròn,dài giống như giun (lải) đũa ở người, dân gian còn gọi là sán chó. 

Người ta bị nhiễm sán, giun đũa chó là do ăn phải trứng của sán chó có trong phân của chó khi chó thải phân của chúng ra trên đất. Trẻ con thường dể bị nhiễm sán chó do hay chơi đùa dưới đất, bốc thức ăn dưới đất bỏ vào miệng hay trong nhà có nuôi chó. 

Trứng sán chó vào trong ruột người sẽ nở thành các larvae sán (tức là thể sán chó còn nhỏ) theo máu đi đến các cơ quan của người như gan, não bộ, phổi, mắt,... và gây bệnh ở các nơi này. 

Vùng da bị tổn thương do nhiễm sán chó

Triệu chứng nhiễm sán chó:

Bệnh sán chó có hai thể bệnh chính ở người là nang nước sán chó (cystic echinococcosis) và nang sán chó tổ ong (alveolar echinococcosis). Hai thể ít phổ biến hơn là đa nang sán chó (polycystic echinococcosis) và đơn nang sán chó (unicystic echinococcosis). Bệnh thường khởi đầu không có triệu chứng và tình trạng này có thể kéo dài nhiều năm. Biểu hiện triệu chứng của bệnh tùy thuộc vào vị trí và kích thước của nang. Thể nang sán tổ ong thường bắt đầu ở gan nhưng có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn phổi hoặc não. Khi gan bị ảnh hưởng thì người bệnh có thể bị đau bụng, sụt cân, và vàng da. Bệnh ảnh hưởng đến phổi có thể gây đau ngực, khó thở và ho.

Người mắc bệnh khi nuốt phải trứng giun đũa chó, mèo đã hoá phôi. Nhưng các ấu trùng từ trứng nở ra sẽ không phát triển được đến giai đoạn trưởng thành và sẽ chu du trong cơ thể người trong vài tháng đến nhiều năm. Các ấu trùng này sẽ gây tổn thương tại những nơi mà chúng đến, làm nên bệnh giun đũa chó, mèo ở người.

Đa số người bị nhiễm sán chó không có triệu chứng gì nhưng cũng có thể có triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, ăn không ngon, giảm cân, ngứa, nóng sốt, ho, khò khè như bị Suyễn do larvae đến phổi gây viêm phổi, Suyễn,... đến mắt gây viêm xung quang mắt hay gây bệnh ở võng mạc của mắt làm giảm thị lực, có thể làm cho mù, nếu larvae sán đến não bộ có thể gây nhức đầu, kinh giật.

Mức độ tổn thương của cơ thể cùng với các triệu chứng tùy thuộc vào số lượng ấu trùng cũng như cơ quan mà chúng xâm lấn: gan, phổi, hệ thần kinh trung ương, mắt,… Các thể lâm sàng của bệnh giun đũa chó, mèo được mô tả như sau:

- Thể ấu trùng di chuyển nội tạng (visceral larva migrans ), chủ yếu gặp ở trẻ < 5 tuổi với các triệu chứng:sốt, gan to và bị hoại tử, lách to, triệu chứng hô hấp giống như hen suyễn, bạch cầu ái toan tăng (tỷ lệ có thể đến 70%), các globulin miễn dịch IgM, IgG và IgE trong máu tăng. Ngoài ra có thể gặp viêm cơ tim, viêm thận, hệ thần kinh trung ương bị thương tổn với các triệu chứng co giật, triệu chứng tâm thần kinh hay bệnh lý ở não.

- Thể ấu trùng di chuyển ở mắt (ocular larva migrans), gặp ở trẻ từ 5 đến 10 tuổi với triệu chứng giảm thị lực một bên mắt với đôi khi bị lé mắt. Mức độ suy giảm thị lực tuỳ thuộc vào vùng bị thương tổn (võng mạc, điểm vàng), có thể dẫn đến mù loà.

Ngoài ra, có những thể riêng biệt với những triệu chứng mơ hồ hơn như:

- Thể “che đậy” (covert toxocariasis), được mô tả ở trẻ em với các đặc điểm: hiệu giá kháng thể Toxocara qua kỹ thuật ELISA vừa phải (≥ 1/50), số lượng bạch cầu ái toan bình thường hay tăng nhẹ, đau bụng, nhức đầu, ho.

- Thể “thông thường” (common toxocariasis), ở người lớn với các triệu chứng: mệt mỏi, ngứa, nổi ban, thở khó và đau bụng. 

- Thể “thần kinh” (neurotoxocarosis), gây bệnh ở hệ thần kinh trung ương (sa sút trí tuệ, viêm não-màng não, viêm tuỷ, viêm mạch máu não, động kinh hay viêm dây thần kinh thị giác) hoặc ở thần kinh ngoại biên (viêm rễ thần kinh, gây tổn thương các dây thần kinh sọ hay thần kinh cơ-xương).

Ấu trùng giun đũa chó di chuyển trong mắt

Chẩn đoán bị nhiễm sán chó ở người:
Khám lâm sàng và thử máu dùng thử nghiệm ELISA tìm kháng thể chống lại sán chó. 

Test Elisa có thể (+) hàng năm sau khi điều trị do kháng thể kháng ký sinh trùng sán có thể tồn tại trong máu hàng năm sau đó. Do đó, bạn nên đi xét nghiệm máu lại mỗi 3 tháng/ lần cho đến khi kết quả hoàn toàn âm tính thì mới kết luận được kết quả điều trị.

Categories: BENH SAN CHO